14 september 2008

De ongeschreven regels geschreven (4)

Astengo - van der Plas, Imperia 2008

De klassiekers onder de ongeschreven regels zijn die betreffende het remise-aanbod. Hoe vaak mag je remise aanbieden, is het onsportief dit te doen in duidelijk verloren stelling, enzovoorts. In deze aflevering wil ik het hebben over het aanbieden van remise met de vlag op vallen. Er schijnt een hardnekkig misverstand te zijn dat als je tegenstander remise aanbiedt in betere stelling omdat hij geen tijd meer heeft om deze in winst om te zetten, je dit dan niet zou mogen weigeren. Kortom, de speler die aan de winnende hand is heeft altijd de remise achter de hand. Ook ik ben wel eens geconfronteerd met een speler die in betere stelling remise aanbiedt, en je dan vol (gespeelde?) verbazing aankijkt als je dit niet onmiddellijk accepteert.
Ik heb dit altijd grote onzin gevonden. Het getuigt van een ongekende arrogantie als je ervan uit gaat dat een remise-aanbod alleen maar geaccepteerd, en niet geweigerd mag worden. Als je jezelf in gigantische tijdnood brengt loop je het risico op een vlag-nederlaag, kan me niet schelen hoe gewonnen je staat.
Een treffend voorbeeld. In bovenstaande stelling had ik al op zet 14 op kunnen geven. Ik speelde alleen maar door omdat mijn tegenstander een weifelende indruk maakte, en steeds langer ging nadenken. Hij moest hier nog 8 zetten in nog maar zo'n 10 seconden, nou dan speel ik dus iedere stelling tegen iedere tegenstander door. Er kwam 33.Df6?, waar 33.Pf7 spoedig op mat zou uitlopen. Stel dat hij hier remise had aangeboden (deed ie niet), moet ik dat dan aannemen? Ik had de partij twee uur eerder al verloren, dus het was ook mentaal geen probleem om alles of niets te spelen. Bovendien zag ik een truc om nog meer verwarring te stichten bij mijn toch al lijkbleke tegenstander:
33...Db6+ 34.Kh1 Txd7 35.exd7 Te1+ 36.Txe1 Dxf6


en terwijl hij zich kapotschrok van de variant 37.Te8+ Kg7 38.d8D?? Da1+ en mat, viel zijn vlag. Zoals Donner al zei, onterechte overwinningen smaken het lekkerst. In de diagramstelling staat wit nog steeds straal gewonnen, na bv. 37.h4! is zwart uitgetruct, maar vind dat maar eens binnen 4 seconden!
Conclusie: hier kan de ongeschreven regel simpel verwijzen naar de geschreven, die - vrij vertaald - zegt:
"zolang je niet alleen maar zetten herhaalt om zodoende de tegenstander door de vlag te jagen, is het te allen tijde toegestaan om op de tijdnood van de tegenstander te spelen, ongeacht hoe gewonnen of verloren (of remise!) de stelling op bord is"