01 mei 2006

Someting completely different...

And now for something completely different. Deze blog staat altijd vol van de tactische wendingen en blunders. In het door mij al eerder geprezen boek "Power Chess with Pieces" gaat het er heel anders aan toe. Het thema van de hierin uitgebreid door Timman geanalyseerde partijen is constant "Sterke loper tegen zwak paard" (of andersom), "loperpaar" of "paardenpaar". De partijen zijn van een strategisch niveau waar ik alleen maar van kan dromen, maar wel van kan genieten. Een voorbeeld.


In het diagram (Karpov-Yusupov, 1993) maakt wit na 11...e6-e5? een opmerkelijke keuze: 12.Pc6! Zwart kan eigenlijk niet ruilen omdat wit dan een sterke pion op c6 en een mooi veld op d5 krijgt. Na 12...Dd7 13.Pxb8 Tfxb8 staat wit beter volgens Timman omdat "zonder paard het zwarte loperpaar krachteloos is". Een inzicht dat alleen voor GM's is weggelegd lijkt me. Een volgende diepzinnige zet is, na 14.h4 a5, 15.a4!, volgens Jan dé zet van de partij. Wit legt de damevleugel vast in de wetenschap dat hij altijd de breekzet b2-b4 achter de hand heeft. Het duurt te lang om te laten zien hoe Karpov vervolgens de duimschroeven steeds verder aandraait, maar ook het afmaken is leerzaam.


30 zetten later heeft Karpov een aantal successen geboekt. De witveldige lopers zijn geruild, de b-pion is inderdaad opgerukt, hij heeft een vrijpion gecreëerd, het paard staat geweldig en de zwarte loper staat voor joker. 47.f6! Dat Karpov de kwalwinst nog even laat wachten toont de overmacht aan. 47...Lxf6 48.Tf1 Lh8 49.Pxa7 Txa7 50.Th5 Wit komt binnen zonder kloppen. Na 50...Ke7 51.Txg5 Ta8 52.h7 f6 53.Tg8 Tf8 maakt Karpov het in stijl af:



54.c5! Een breekzet om het enige stuk dat nog niet meedeed, in het spel te betrekken. 54...dxc5 Anders volgt ruil op b6 en wit komt binnen via de c-lijn. 55.Kc4 Kf7 56.d6! En nog een pion ertegenaan. 56.Td1 gevolgd door d6 kon ook, maar terecht laat Karpov de koning, een volwaardig aanvalsstuk in het eindspel, het werk doen. 56...cxd6 57.Txf8+ Arthur gaf op, de witte koning komt binnen en eet de hele damevleugel op. Yusupov, toch niet de minste, is in deze partij volledig afgemaakt. Zo zou ik ze dus ook wel eens willen spelen, helaas is dit echter nog nooit gebeurd...