Anand terecht kampioen, Kramnik gebroken

Nadat Kramnik in partij 10 karakter toonde door Anand in een rommelige blufpartij de weg te laten kwijtraken, gaf hij zich in partij 11 definitief gewonnen door na 24 zetten zelf remise aan te bieden. Zo hielden de heren zich keurig aan mijn voorspelling: 6½-4½. Anand toonde zich in alle opzichten superieur aan zijn voorganger, dus verrassend genoeg ook in de onderdelen voorbereiding en positiespel. Kramnik gaf de match waarschijnlijk mentaal op toen hij partij 9 niet wist te winnen, ondanks de overwinning die hierop volgde. Uit die 9e partij, de enige waarin Anand flink op de pijnbank werd gelegd, heb ik twee momenten gekozen die symbolisch zijn voor de hele match.

Anand heeft zojuist 11.Td1 gespeeld. In de persconferentie na afloop zei Kramnik over deze zet iets zeer opvallends: "11.Td1 is niet de beste zet wegens 11...Ph5. Ik speelde echter 11...Lb4 omdat ik zijn voorbereiding wilde ontlopen. Ik word er namelijk moe van om na de opening met 1½ uur tijdsachterstand tegen een slechtere stelling aan te moeten kijken". Kramnik geeft hier dus toe dat Anand veel beter is voorbereid dan hijzelf. Bewust mindere zetten doen alleen om uit de voorbereiding te geraken, staat op dit niveau natuurlijk gelijk met mentaal opgeven.

Na allerlei verwikkelingen stond het zo:

Kramnik speelde hier in lichte tijdnood 35...Dc7. De bekentenis die hij na afloop deed zouden de meesten van ons in de post-mortem niet durven doen: "Ik dacht een volle minuut na over 35...f4, toen pas zag ik dat hierop mat in 1 volgt!" Niet alleen is dit het bewijs van een schrijnend gebrek aan vorm, ook zeg je dit natuurlijk alleen als je al stiekem afscheid hebt genomen van de titel.

Ik vond deze twee momenten kenmerkend voor het spel van Kramnik de afgelopen weken. Ik ben benieuwd of we hem ooit nog op volle kracht terug zullen zien, hij zou niet de eerste zijn die na een desastreuze match nooit meer de oude is geworden...

Niemand zal problemen hebben met Anand als wereldkampioen, zowel als persoon en als schaker is het een champ waarop we in onze sport trots kunnen zijn. In India zal hij nu zeker de godenstatus hebben bereikt, onderschat dit niet, zijn populariteit was al immens en niet te vergelijken met de aandacht die bv een Timman zou krijgen bij een WK-titel.

Tenslotte: een WK-match Anand-Topalov is zeker iets om weer verlekkerd naar uit te kijken!

Weet Kramnik ook eens hoe dat voelt...

Niet iedere toeschouwer hoefde 35 euro neer te tellen voor een toegangskaartje voor de speelzaal...

In partij 6 kwam Kramnik na een pionoffer dat volgens mij een onzinnige slag in de lucht was, in zo'n stelling terecht die we allemaal wel eens hebben: je hebt constant het gevoel dat je gaat verliezen, maar het is nog te vroeg om op te geven. Anand gaf een masterclass "afmaken voor gevorderden" en tikte zijn tegenstander volledig zoek. Na 6 partijen 3 punten achter, Kramnik zal blij zijn als het voorbij is. Ik heb het even nagekeken, gemiddeld (snel- en rapidschaak niet meegeteld) verliest hij 3 partijen per jaar(!), 1 met wit en 2 met zwart. Nu dus 3 binnen 1 week, een geheel nieuwe ervaring. Weet hij ook eens hoe dat voelt. 

Anand houdt zich om begrijpelijke redenen, it ain't over till it's over, redelijk op de vlakte al kon hij op de laatste persconferentie een brede grijns niet onderdrukken. Vlak voor de match was hij nog wel zeer uitgesproken in een uiterst boeiend interview met het toonaangevende blad "der Spiegel". Hieruit heb ik de meest interessante uitlatingen vrij vertaald:

• Over de voorbereiding: "Als je me een stelling laat zien uit 1 van Kramniks duizenden gespeelde partijen, zal ik met 90% zekerheid de bijbehorende partij weten."
• en: "Sinds april heb ik Kramnik 10 uur per dag bestudeerd."
• Over niet-schaaktechnische aspecten: "Emoties zijn de beslissende factor. Schaken is deels acteren. Aan de gezichten kun je niets meer aflezen, behalve bij Kasparov, dat is een open boek. Ik probeer uit de ademhaling van mijn tegenstander op te maken of hij gespannen is."
• Over ontspannen tijdens de match: "Ik kijk het liefst naar Hitchcock films ter ontspanning."
• Over zijn ontmoeting met Fischer in Reykjavik: "Hij wilde naar MacDonald. In een park analyseerden we enkele Karpov-Kortchnoi partijen uit 1974. Fischer probeerde me ervan te overtuigen dat al die partijen van tevoren waren bedacht. Hij kon me niet overtuigen."
• Over Magnus Carlsen: "Vroeg of laat wordt hij wereldkampioen. Ik mag hem wel, net als ik houdt hij van Monty Python. Of hij mijn secondant is? Misschien. Laat Kramnik maar uitzoeken of het waar is."

Name

Nat.

Rtg

G01 14/10

G02 15/10

G03 17/10

G04 18/10

G05 20/10

G06 21/10

G07 23/10

G08 24/10

G09 26/10

G10 27/10

G11 29/10

G12 31/10

Anand

IND

2783

½

½

1

½

1

1

4½

Kramnik

RUS

2772

½

½

0

½

0

0

1½

Brekend nieuws: Anand Wereldkampioen!

Kramniks secondantenteam kan beter dekking zoeken, want zojuist (= maandagavond 18.00 uur)  is zijn normaal zo solide Slavisch-met-wit door Anand definitief naar de prullenbak verwezen. Op zet 16 week Kramnik af van zijn zo desastreus verlopen vorige witpartij. Nou, nu verging het hem nog slechter. In de diagramstelling begaat hij in een reeds dubieuze positie een blunder die hem vrijwel zeker de titel gaat kosten.

29.Pxd4??

Fritz heeft er even voor nodig om te zien waarom dit verliest, maar op topniveau mag 7 vrijwel geforceerde zetten vooruit zien toch geen probleem zijn. Tijdnood is ook geen excuus, Kramnik had hier nog een kwartier.

29...Dxd4 30.Td1 Pf6 31.Txd4 Pxg4 32.Td7+ Kf6 33.Txb7 Tc1+ 34.Lf1

34...Pe3!

Ben benieuwd of Kramnik hier nog net zo onbewogen keek als normaal...

35.fxe3 fxe3

en opgegeven want tegen e3-e2xf1 is niks meer te doen: 0-1

Tweemaal achtereen verliezen met wit (vóór de match had Kramnik nog nooit met wit verloren van Anand!), Anand heeft nog 3 punten nodig met nog 4x wit en 3x zwart, gefeliciteerd Vishy! 

Kramnik verliest op z'n Anands

Na een voorzichtig begin is de titanenstrijd dan toch echt losgebarsten. In partij 3 ging Kramnik na Anands nieuwtje 17...Tg4 maar liefst 40 minuten in de denktank. Hij kwam met een Anand-achtige zet: 

18.Lf4!? 

Op de persconferentie werd Kramnik gevraagd welke alternatieve zetten hij had overwogen. Kramnik wilde hierop geen antwoord geven, deze stelling kan immers later in de match nogmaals op bord komen!

Na 18...Lxf4 19.Pxd4 was het de beurt aan Vishy om er 30 minuten in te steken. Hij overdacht vele mogelijkheden en speelde uiteindelijk het ook door Fritz gekozen 19...h5. Zoals we in Arthur's rapport hebben kunnen zien kan Anand rekenen als de beste, hij speelde dan ook vele Fritz-zetten achter elkaar, en dat in zo'n vlijmscherpe stelling. Hij offerde zijn stuk terug, zette zijn koning veilig op h6 en toen was het tijd voor de tegenaanval. 

Wits koning krijgt het steeds benauwder (rokeren mag niet meer) en in opkomende tijdnood begaat Kramnik, geen specialist in dit soort stellingen, de beslissende fout.

29.Ta3?

Wits laatste kans was 29.Td1 om daarna de koning te laten vluchten naar c1, maar ook dan staat zwart beter. Nu krijgt hij geen kans meer, Anand maakt het hard af:

29...Tg1+ 30.Kd2 Dd4+ 31.Kc2 Lg4 32.f3 Lf5+

33.Ld3

Ook na 33.Kb3 Tc1 en 33.Td3 Lxd3+ 34.Lxd3 Dxa4+ wint zwart.

33...Lh3(?)

Meteen afgelopen is 33...Lxd3+ 34.Txd3 Dc4+. Het vraagteken staat tussen haakjes omdat de gespeelde zet weliswaar niet de beste is, maar Anand had hier alles tot het einde uitgerekend!

34.a5 Tg2 35.a6 Txe2+ 36.Lxe2 Lf5+

en toen wit na nog een zooi schaakjes f3 dreigde te verliezen met schaak, waarna zwart altijd Le4 heeft om a8 te dekken, gaf Kramnik maar op. Schitterende partij! Het ultra-scherpe antwoord van Kramnik op Anands nieuwtje kwam als een boemerang terug in zijn gezicht.

In de vierde partij namen beide heren zoals verwacht weinig risico, Anand probeerde nog even tegen zwarts geïsoleerde d-pion te spelen maar toen Kramnik d5-d4 kon spelen en deze geruild werd nam Anand remise aan.

Name

Nat.

Rtg

G01 14/10

G02 15/10

G03 17/10

G04 18/10

G05 20/10

G06 21/10

G07 23/10

G08 24/10

G09 26/10

G10 27/10

G11 29/10

G12 31/10

Anand

IND

2783

½

½

1

½

2½

Kramnik

RUS

2772

½

½

0

½

1½

Anand en Kramnik op rapport bij meester Arthur

De kop is eraf, met een niet zo boeiende, gevolgd door een naar mijn mening zeer boeiende remise. Het is interessant om te zien hoe men elkaar op "eigen" terrein probeert te houden. Kramnik speelde in partij 1 een afruil-slavisch om op een miniem voordeeltje te kunnen spelen, wat overigens door Anand simpel werd geneutraliseerd. Anand verraste in zijn eerste witpartij met 1.d4 en nog verrassender 4.f3 in de Nimzo. Hij gaat duidelijk voor open stellingen, met meer dynamiek. Hij kreeg - logisch in de Nimzo - het loperpaar en Kramnik moest een pion geven om uit de passiviteit te komen. In de diagramstelling heeft Kramnik zojuist 32...Td4 gespeeld en remise aangeboden. Anand had zeer tegen zijn gewoonte in nog maar 3 minuten, en  verbruikte daarvan 30 seconden om te concluderen dat het te vroeg in de match was voor risico's. De enige zet om voordeel te houden is 33.c5, maar het pluspionnetje weegt niet op tegen de zeer actieve zwarte stukken, terwijl die van wit voorlopig nog behoorlijk in de knoop zitten. Niet alleen voor Nimzo-spelers is deze partij de moeite van het naspelen zeker waard!
Tot slot wil ik u een analyse van de twee heren niet onthouden, want gemaakt door iemand die het weten kan: Arthur Yusupov beoordeelde beiden op allerlei schaakaspecten. Hier zijn rapportcijfers:

Opening:			9	10
Tactics:			10	8
Calculation of variations:			10	9
Attack:			10	7
Defence:			9	9
Positional game:			9	10
Strategy:			8	9
Endgame technique:			8	10

Met zo'n rapport kun je thuiskomen! Geef jezelf cijfers op deze gebieden en je kunt gericht gaan werken aan je zwakke punten. Arthur zegt er nog wel bij dat in een WK-match nog veel meer dingen spelen zoals wie heeft de beste secondanten, de betere conditie, de sterkste zenuwen en last but not least het immer ongrijpbare begrip "vorm".

Anand ½ ½

Kramnik ½ ½

De match van de eeuw gaat beginnen!

Dinsdag 14 oktober om 15.00 uur begint ie dan eindelijk: Anand-Kramnik. Of het de match van de eeuw wordt weten we natuurlijk pas over 92 jaar, maar een kanshebber is het zeker. Na afloop hebben we in ieder geval weer een "undisputed" wereldkampioen. Zelfs Kasparov zal het daar mee eens zijn, en Fischer kan er niet meer doorheen schreeuwen. Alleen Shirov heeft nog recht van klagen, hij versloeg immers ooit Kramnik overtuigend maar werd om sponsortechnische redenen(!) toch gepasseerd voor de WK-match tegen Gary, men achtte hem te kansloos om er een interessante match van te kunnen maken. Daar is nu geen sprake van. Anand is op de toppen van zijn kunnen, en naar de botsing tussen totaal verschillende speelstijlen kijkt iedere liefhebber halsreikend uit. Reden genoeg om ook op deze blog veel aandacht aan deze clash te besteden.

Ik heb de spelregels van deze match eens bestudeerd op de officiële site. Er worden 12 partijen gespeeld in 18 dagen, speeltempo 40 in 2, dan 20 in 1, tenslotte een kwartier erbij en 15 seconden per zet (vanaf zet 61) zodat Anand Kramnik niet door de vlag kan jagen. Een vreemde regel is dat de kleuren vanaf partij 7 worden verwisseld, wat betekent dat de spelers in partij 6 en 7 met dezelfde kleur spelen. De zin hiervan ontgaat me. Wie 6½ punt haalt is dus wereldkampioen en eventuele overige partijen zullen dan niet meer gespeeld worden. Bij 6-6 gaan ze 4 partijen rapid spelen, 25 minuten pp en 10 seconden per zet. Is het dan nog gelijk, dan gaan we vluggeren, 2x 5-minuten, ook met 10 sec./zet. Valt ook hier geen beslissing, dan gaat het WK beslist worden in een sudden-death snelschaakpartijtje! Dit is ook wel eens toegepast in "onze" coppa, soms is er veel verwarring over hoe dit werkt. Voor eens en altijd: loten, wie de loting wint bepaalt de kleur, wit krijgt 6 minuten, zwart 5, bij remise wordt zwart uitgeroepen tot winnaar.

Dan worden de regels wat vreemder, zeker voor een match op het hoogste niveau. Wat dacht u van deze:

• noteren is niet verplicht! Wil een speler remise claimen, dan moet hij zijn volgende zet op het notatieformulier van de arbiter schrijven...
• als pas na 10 zetten blijkt dat de beginstelling illegaal was(!) mag niet meer opnieuw worden begonnen!! Totaal krankzinnige regel natuurlijk, ik denk niet dat de heren het niet zou opvallen indien dame en koning verwisseld zijn. Het wordt echter nog gekker: "Indien koning en dame zijn verwisseld, is rokeren met de koning niet toegestaan". Ok, dus rokeren met de dame wel dan? Als je onzinnige regels opneemt doe het dan wel correct!
• Wat verder opvalt is dat het reglement uitvoerig uiteenzet dat de FIDE president mag reizen, de duurste kamer mag boeken enzovoorts, op kosten van de FIDE.

Check dus deze blog regelmatig voor het laatste nieuws over Anand-Kramnik en natuurlijk absurde feitjes die je alleen kunt vinden op Ikstondgewonnen!

En oh ja Ikstondgewonnen voorspelt: Anand-Kramnik 6½-4½

Rare snuiters die paarden

Matgeven is altijd leuk, maar met een paard nog wel het leukst. Een dubbele matdreiging met een paard komt volgens mij niet zo vaak voor (toch Tim Krabbé?), hierom en op veler verzoek laat ik het slot zien van mijn partij in de 1e ronde KNSB, tegen DD.

Happel-Plas

36.Pxf7?? 

Dit paard raakt ingesloten, maar daar speelde ik niet eens op.

36...h5

Lijkt de pion te redden, maar hier zat meer achter. Wit had niets in de gaten.

37.e4?

Hij wil waarschijnlijk naar f5 met zijn paard, maar dat lukt niet meer. 37.Pxe5 was nog de beste optie, maar dat staat gelijk met opgave.

37...Tg4!

Opeens dreigt er 38...Pg1 mat! Dat is alleen te pareren met 

38.Tc1

maar na 

38...Ke7 39.Ph6 

springt mijn paard de andere kant op: 

39...Pg5 mat!

Wat ook niet vaak voorkomt is eeuwig schaak met een paard. In mijn eerstvolgende partij, tegen Tromp, had ik in de volgende stelling nog een minuut of 3.

Tromp-Plas

Ik had sterk het gevoel dat er ergens een mat in moest zitten en besloot vrijwel al mijn tijd ernaar te zoeken, ik kon immers altijd nog eeuwig schaak geven. De variant waar ik het langst naar keek was 50...Pa2++ 51.Kd1 (51.Kb1 Tc1 mat) Txh2 maar na 52.Db8 wat mijn toren pent zag ik het niet meer. Ik gaf dus maar eeuwig schaak met mijn paard: 50...Pa2+ 51.Kd1 Pc3+ remise. Leuk, maar er zat wel degelijk winst in na de zojuist genoemde variant: na 52.Db8 wint zwart met 52...Pc3+ 53.Ke1 Pd5!

Deze laatste zet had ik gemist in de vooruitberekening. Er dreigt 54...Kd4 en 55...Tc1 mat. 55.Kd1 helpt niet wegens 55...Pe3+, en wit heeft ook geen eeuwig schaak. Als de zwarte koning op e3 komt dreigt er zelfs ook nog Th1 mat. Makkelijk te vinden is het allemaal niet, zeker niet aan het einde van een lange vrijdagavond met nog maar enkele minuten op de klok. Een gepaste straf voor het missen van enkele opgelegde kansen eerder op de avond!

In space no one can hear you move...

Na de legendarische wedstrijden Plas-World en Wim-World is er nu.. Space-World! De Canadese astronaut Greg Chamitoff verveelt zich blijkbaar af en toe tijdens zijn maandenlange verblijven op een ruimtestation, 300 kilometer boven de aarde. Hij nam een schaakbord mee, plakte de stukken vast met klittenband tegen de gewichtloosheid en versloeg aardse "Control Centers" verspreid over alle continenten. Dan de gehele mensheid maar uitgedaagd. Om het simpel te houden doet een schoolschaakkampioensklasje bij iedere stelling een voorselectie van 4 mogelijke zetten. Uit die 4 wordt gekozen middels meeste stemmen gelden. De partij is net begonnen, Greg heeft de sterkst mogelijke openingszet gespeeld. Klik hierrrr om te volgen of de aarde de rest van het heelal van zich af zal weten te houden!

De meest onlogische is toch logisch

Soms blijft een stelling uren, nee dagen in je hoofd zitten. Zo niet-spannend als de opgave is, wit maakt remise, zo briljant in zijn eenvoud was de oplossing die ik al snel spiekte. Normaal hou ik niet van oppositie voeren, lekker makkelijk alleen maar reageren op andermans plannen, maar in pionneneindspelen leidt de oppositie vaak tot mooie dingen. De oppositie-regel ga ik hier niet uitleggen, zou bekend moeten zijn. Je denkt als eerste aan 1.Kf1, zal wel een addertje onder het gras zitten zoals zo vaak bij studies. Inderdaad verliest dit: 1...Kd2 2.Kf2 Kd3 en omdat wits eigen pion in de weg staat moet hij de oppositie opgeven en verliest.

De zet waar je als simpele schaker het laatst naar kijkt is uiteindelijk de meest logische:

1.Kh1!!

Dit heet verre oppositie. De grap is dat wit nu wel mee kan lopen naar boven: 1...Kd2 2.Kh2! Kd3 3.Kh3! en wat zwart ook probeert, wit houdt altijd oppositie, bv. 3...Kd4 4.Kg4 Ke3 5.Kg3. Probeer zelf andere zwarte zetten en wits reacties uit.

Een werkelijk briljant, eenvoudig, leerzaam probleem, stammend uit de 19e eeuw!

De ongeschreven regels geschreven (4)

Astengo - van der Plas, Imperia 2008

De klassiekers onder de ongeschreven regels zijn die betreffende het remise-aanbod. Hoe vaak mag je remise aanbieden, is het onsportief dit te doen in duidelijk verloren stelling, enzovoorts. In deze aflevering wil ik het hebben over het aanbieden van remise met de vlag op vallen. Er schijnt een hardnekkig misverstand te zijn dat als je tegenstander remise aanbiedt in betere stelling omdat hij geen tijd meer heeft om deze in winst om te zetten, je dit dan niet zou mogen weigeren. Kortom, de speler die aan de winnende hand is heeft altijd de remise achter de hand. Ook ik ben wel eens geconfronteerd met een speler die in betere stelling remise aanbiedt, en je dan vol (gespeelde?) verbazing aankijkt als je dit niet onmiddellijk accepteert.

Ik heb dit altijd grote onzin gevonden. Het getuigt van een ongekende arrogantie als je ervan uit gaat dat een remise-aanbod alleen maar geaccepteerd, en niet geweigerd mag worden. Als je jezelf in gigantische tijdnood brengt loop je het risico op een vlag-nederlaag, kan me niet schelen hoe gewonnen je staat.

Een treffend voorbeeld. In bovenstaande stelling had ik al op zet 14 op kunnen geven. Ik speelde alleen maar door omdat mijn tegenstander een weifelende indruk maakte, en steeds langer ging nadenken. Hij moest hier nog 8 zetten in nog maar zo'n 10 seconden, nou dan speel ik dus iedere stelling tegen iedere tegenstander door. Er kwam 33.Df6?, waar 33.Pf7 spoedig op mat zou uitlopen. Stel dat hij hier remise had aangeboden (deed ie niet), moet ik dat dan aannemen? Ik had de partij twee uur eerder al verloren, dus het was ook mentaal geen probleem om alles of niets te spelen. Bovendien zag ik een truc om nog meer verwarring te stichten bij mijn toch al lijkbleke tegenstander:

33...Db6+ 34.Kh1 Txd7 35.exd7 Te1+ 36.Txe1 Dxf6

en terwijl hij zich kapotschrok van de variant 37.Te8+ Kg7 38.d8D?? Da1+ en mat, viel zijn vlag. Zoals Donner al zei, onterechte overwinningen smaken het lekkerst. In de diagramstelling staat wit nog steeds straal gewonnen, na bv. 37.h4! is zwart uitgetruct, maar vind dat maar eens binnen 4 seconden!

Conclusie: hier kan de ongeschreven regel simpel verwijzen naar de geschreven, die - vrij vertaald - zegt:

"zolang je niet alleen maar zetten herhaalt om zodoende de tegenstander door de vlag te jagen, is het te allen tijde toegestaan om op de tijdnood van de tegenstander te spelen, ongeacht hoe gewonnen of verloren (of remise!) de stelling op bord is"

Ongeschreven regel 3

Ongeschreven regel 2

Ongeschreven regel 1

Nieuwe regels (1)

Afgelopen seizoen was er een speler die bij een KNSB-wedstrijd flink te laat de speelzaal kwam binnenstormen. Net op tijd, want nog voor het uitvoeren van zijn eerste zet, dacht hij aan de telefoon-regel en schakelde zijn mobieltje uit. Daarbij gaf het ding een piepje ten gehore. De dienstdoende WL interpreteerde de reglementen letterlijk (wedstrijd begonnen, mobiel geeft geluid in de speelzaal) en gaf de speler onverbiddellijk een nul. Duidelijk gevalletje van niet "in de geest van" fluiten dus. Hiervoor kan deze regel nooit uitgevonden zijn lijkt me.

Het kan echter nog gekker. Ook Nigel Short overkwam laatst de lulligste der nederlagen. De eerste oppervlakkige reactie is natuurlijk "dom van een zich prof noemende schaker, eigen schuld dikke bult". De waarheid ligt echter heel wat genuanceerder. Short had zijn mobiel namelijk wel degelijk uitgeschakeld, en zelfs demonstratief naast het bord gelegd. Op de foto hierboven is dit duidelijk te zien (helaas niet de titel van het boek dat ervoor ligt). Zelfs zijn tegenstander was hogelijk verbaasd toen het ding toch na enkele uren een riedeltje liet horen. Na enig onderzoek bleek dat de techniek de reglementen hebben ingehaald: Sommige nieuwe modellen gaan piepen als de batterij bijna op is, zelfs als de telefoon uitgeschakeld is! Het reglement is hierdoor onbruikbaar geworden, immers "zet uw toestel uit" impliceert niet meer "want als het ding geluid geeft krijgt u een nul".

In plaats van nog radicalere maatregelen (mobiele telefoons verbieden in de speelzaal, inleveren bij de WL, verplicht batterij eruit halen) zou het beter zijn de gelegenheid aan te grijpen om deze totaal doorgeslagen regel te versoepelen. Immers, het gaat erom dat er niet constant telefoons afgaan tijdens het schaken, dat er niet iemand luidkeels een gesprek gaat voeren (in menig buitenlands toernooi overigens een normaal verschijnsel, zelfs door WL's!), en dat er niet mee gespiekt wordt middels internet, PokkeFritz enzovoorts. Voorstel: slechts een waarschuwing indien een mobiel geluid maakt tijdens de partij (dit is gelukkig het enige dat de RSR-reglementen hierover te melden hebben), bij recidive tijdens dezelfde partij wordt de mobiel tot na de wedstrijd in beslag genomen door de WL. Ben je ook gelijk van deze grijze gebieden af:

1. het voorbeeld aan het begin van dit artikel.
2. mijn mobiel gaat af in mijn jas, die (in de speelzaal) aan de kapstok hangt. Ik blufpoker en doe net alsof die jas en mobiel niet van mij is.
3. ik koop het goedkoopste mobieltje of pak een eigen afdankertje, laat deze in de tas van mijn tegenstander glijden en bel het nummer.
4. zelf regelmatig gedaan: naar buiten lopen, bellen dan wel internetten (voetbaluitslagen!), vervolgens toestel weer uitzetten alvorens speelzaal weer te betreden. Dit lijkt me een veel ernstiger overtreding dan het eenmalig "piepen" echter hier wordt zelden tegen opgetreden, tenzij je het te bont maakt zoals het bekende PocketFritz-achter de container incident, wat de overtreder op een jarenlange schorsing kwam te staan.

Kortom, dit is weer een typisch voorbeeld van met een kanon op een mug schieten. Heren van de KNSB, iets minder piep-luttig graag!

RSR valt tweemaal net niet in de prijzen

Eindscores RSR-ers Imperia Open: Spaan 5,5-9, Richard en Plas 4,5-9, Victor 4-9, Keet 3-9, B-groep Lee 4,5-8, Leo 3,5-8. Het toernooi werd simpel gewonnen door Movsesian, 7 overwinningen op rij gevolgd door twee korte remises, eigenlijk is hij alleen tegen mij in moeilijkheden geweest :-)
Voor Richard duurde het toernooi net even te lang, wat de laatste ronde bewees: met een witte toren op e5 speelde hij in de opening met zwart Txf2 Kxf2 Df6+, om na het gemiste Lf4 op te geven. Toch mag hij zeer tevreden zijn, als dit zijn eerste Fide toernooi was geweest had hij nu de FM-titel gehad.
Spaan miste ondanks drie overwinningen op rij op een haar na de ratingprijs voor beste onder-2200 speler, hij werd op SB de op-1-na beste. Had wel een werkelijk krankzinnig incident in de laatste ronde: zijn tegenstander had veel te veel tijd verbruikt en moest uiteindelijk 3 zetten in 1 seconde(!!). De drommen toeschouwers wachtten op vlag, de Italiaan ramde de eerste zet en de klok stond nog steeds op 0.01. Zou hem nog een zet lukken? Spaan zette, zijn tegenstander reageerde bliksemsnel en ramde op de klok... die spontaan uitging! De WL die erbij stond kon niets anders doen dan de klok opnieuw instellen, waardoor de Italiaan weer een volle seconde had voor zijn 40e zet. Dit was werkelijk de enige manier om de tijdcontrole te halen! Volgens de complot-theorie van Spaan moet een Italiaan wel een afstandbediening hebben gehad om de klok uit te zetten, want dit hadden we nog nooit eerder gezien. Gelukkig stond Spaan straal gewonnen zodat het verder geen consequenties had, anders zou dit wel een heel zure manier zijn om toch nog te verliezen...
Nog meer drama speelde zich af bij, wie anders dan Rob vd Lee. Speelde het toernooi van zijn leven, tikte de ene na de andere 1900-speler weg en een overwinning in de laatste ronde zou hem zeker in de top-10 brengen, misschien wel naar het brons. Hij won slim een pionnetje en het leek weer zo'n schuif-winst te worden waar hij dit toernooi patent op was gaan krijgen. Opeens ging hij bewust in een aftrekschaak staan, speelde een combi die behalve uiterst riskant ook zo lek als een mandje bleek, verloor een vol stuk en gaf op. Op de persconferentie "ik had begrepen dat ik alles of niets moest spelen", een wel heel vrije vertaling van "win en je hebt prijs". Ook hier lege handen dus.
Plas kwam met een zwaarbevochte remise nog net op de gewenste 50%, Victor en Keet gaven middels degelijke overwinningen hun score een draagbaarder aanzien, en Leo liet zich nog maar eens foppen, door een getruct vrouwtje. Aangezien Keets tegenstander het eindspel met twee minpionnen niet wenste op te geven verlieten we zo'n beetje als laatste de speelzaal, wel weer een uur voordat de prijsuitreiking begon want daar hoefden we niet meer naartoe. Ieder nadeel heeft zijn voordeel, de vakantie kon beginnen.
Die begon maandag met een ware uitputtingsslag door de bergen. We begonnen met een busreisje die ons in een dal vol minuscule dorpjes bracht. Daar begon een ware helletocht naar boven. Na ruim twee uur zeer steil klimmen naar het dichtsbijzijnde dorpje bleek aldaar het enige café op maandag dicht. Lee, Spaan en Victor geloofden het verder wel en gingen dezelfde weg terug richting bus. De echte bikkels liepen door en bereikten na nog 2 uur lopen de top op zo'n 900 meter hoogte. Toen begon de afdaling en dankzij wat verkeerde keuzes (al gaven wij de kaart van Spaan de schuld) liep de wandeling wat uit en werd na nog eens 2,5 uur zwoegen het dorp van bestemming eindelijk bereikt, net voor de invallende schemering. Daar smaakten de mega-pizza's, die achteraf bedoeld waren voor elk twee personen, extra lekker. Vandaag, dinsdag, is de laatste vakantiedag die ieder voor zich ter besteding heeft. Er wordt gezwommen, gefietst, wederom gewandeld, geluierd, en zoals u ziet ge-internet.
Dat de ALV kort moge zijn zodat we onze schitterende belevenissen op het schaakbord aan de geinteresseerden kunnen tonen!
Ciao, Rob

De vakantie kan beginnen!

Dat wil zeggen, zondagmiddag. Want dan eindigt eindelijk het lange zware toernooi. Waar RSR zich natuurlijk bewonderenswaardig goed doorheen slaat. Even de enige Nederlanders langslopen:
Richard, 4,5-8, helaas vandaag verloren van zijn zoveelste meesterlijke tegenstander. Ries is maar liefst 7x zwaar naar boven ingedeeld en zijn toernooi is al geslaagd. Dat wordt een dikke 2300 TPR!
Spaan, 4,5-8, speelt zijn typische Spaan-schaak. Zijn tegenstanders weten niet dat hij op zijn gevaarlijkst is als hij minder staat. Maar ook op eigen initiatief pakt hij punten, zoals vandaag een 2200-speler hardhandig ondervond.
Plas, 4-8, gisteren een echte "do or die" partij, dat werd helaas het laatste. In een krankzinnig middenspel (weer 4-pionnen aanval) cirkelden alle stukken rond elkaar. Oogsten had gekund met een echte Fritz zet, in plaats daarvan blunderde ik een kwal terug en verloor het kansloze eindspel. Het pijpje was aardig leeg maar soms dwing je een gelukje af. Vandaag na 15 zetten 3 volle pionnen achter, tijd voor opgave maar mijn tegenstander speelde zo traag dat ik doorspeelde. Een geweldige truc leverde nog het volle punt op ook. Donner zei al; hoe onterechter hoe lekkerder.
Victor, 3-8, beetje kleurloos tot nu toe. De Morra en Caro-Kann leveren niet de gewenste resultaten, degelijk is het allemaal wel dus Vic is klaar voor zijn zoveelste KNSB-seizoen!
Keet, 2-8, speelt zoals we hem kennen: hij zet al zijn partijen goed op maar dan begint de ellende. De zelfvernietigingsknop is al meerdere malen diep ingedrukt dus er wordt weer heel wat afgegrinnikt na afloop.
Lee, 4,5-7 (B-groep), Robbie wilde liever in de C maar onderschat zichzelf weer eens. Vandaag een schitterend lopereindspel gespeeld, Wim zal trots op hem zijn, de ene na de andere 1900-speler gaat er met fluwelen handschoentjes vanaf en Lee ligt gewoon op koers voor de ratingprijs!
Leo, 3,5-7 (B-groep), Leo is de Keet van deze groep, als hij weer eens een schitterende koningsaanval heeft bekroond met stukwinst dan beginnen de problemen. De meest vreselijke blunders lijkt hij maar niet uit zijn systeem te krijgen, concentratieprobleempje? Aan te weinig innerlijke verzorging kan het niet liggen want Leo ontpopt zich tot de Arnold van deze vakantie, als iedereen is volgevreten gooit Leo er nog een gang in.
Verder wordt de tijd gedood met in zee zwemmen waar we onze poten flink openhalen aan de scherpe rotsbodem, vage dorpjes bezoeken, veel thuis genieten van de tuin en de kookkunsten van Leo, Lee en Keet, en natuurlijk de onvermijdelijke onzin-discussies, ditmaal o.a. over het drijfvermogen van schepen, het agressie-gen en het ontstaan van knotsgekke slakken. En waar is toch dat treetje van 8 liter bier gebleven dat Plas had gehaald en al voor het avondeten weer verslonden leek?
Over het weer zeg ik maar niets meer want de vorige keer dat ik dit deed kregen we 's nachts een apocalyptisch onweer met bijbehorende slagregens en windstoten over ons heen. Het apartement stond nog, de prullebak tot de rand gevuld met lege bierblikjes niet meer...
Voor maandag en dinsdag staan reisjes richting bergtoppen en/of Monaco op het programma, die boom wordt vanavond opgezet, woensdag is alweer de terugreis, zodat we op tijd zijn voor de ALV op vrijdag!
Ciao, Rob

King Richard, de volgende clubkampioen

Wie zich nog afvraagt of het zwaar is, zo'n schaak "vakantie": probeer je voor te stellen dat je een heel KNSB-seizoen moet afwerken binnen een week. Het speeltempo is hetzelfde, de tegenstand zelfs zwaarder. Tel daar nog de speelzaal bij op; type sporthal die op instorten staat, wankele tafeltjes en stoelen en het dieptepunt: slechts twee toiletten voor 200 man, zonder deur en bril. Maar verder valt er weinig te klagen, of het moet over de (genetisch gemanipuleerde?) muggen zijn die niet zoemen maar wel twee keer zo hard steken.
De zwaarste dag, gisteren, hebben we inmiddels overleefd, want voor de A-groep stonden er maar liefst twee ronden op het programma. Waar Lee en Leo mochten uitslapen zaten de overige vijf op het onmenselijke tijdstip van 8.30 uur al achter het bord. Zoals meestal cirkelen de meesten van ons rond de 50% score, want steek je je schaakhoofd boven het maaiveld uit dan is er altijd wel een titelhouder, of in de B-groep dikke 2000-speler, die je terug het 50%-moeras induwt. Enige dissident is Keet, die met zijn niet buigen maar barsten stijl al heel wat eigen glazen heeft ingegooid. Dieptepunt was wel ronde vijf waar hij op de late avond een genereus remise-aanbod afsloeg in een eindspel met een pion minder(!), om direct een binnen enkele zetten verliezend plan uit te voeren. Voor straf wilde na afloop Herman's aanstaande favoriete visrestaurant ons niet meer bedienen, blijkbaar is om half elf dineren zelfs voor Italiaanse begrippen aan de late kant. De meeste indruk maakt verrassend genoeg tot nu toe "debutant" Richard, die de wijze lessen van vooral Plas en Spaan wel bijzonder snel in zijn onschuldige oortjes heeft geknoopt. Weliswaar heeft ook hij 50% maar de tegenstand bestaat wel uit louter 2300 en 2400 gasten en als Ries zijn kansen beter zou benutten had er zelfs nog meer ingezeten. Zet je geld dus op deze dark horse voor de volgende RSR-titel!
In de Gouden RSR-kooi is nog niemand weggestemd, de meeste respek-kudo's zijn tot nu toe vergaard door Lee en Leo, die qua koken dus wel tot de A-categorie behoren want zijn hebben ieder al een eenvoudige doch zeer voedzame maaltijd voor de hele groep bereid! Verder altijd leuk om te vermelden voor de achterblijvers is dat de temperatuur constant zo'n 30 graden aangeeft, iedere dag een zonnetje, de zee is warm, het bier koud en in de analyse / ontbijt / diner tuin is het dan ook dagelijks tot diep in de nacht goed toeven! Ciao namens gruppa RSR, Rob
Klik hierrrr voor een keurig overzichtelijke site met alle uitslagen, standen enzovoorts.

Zweten en laten zweten in Imperia

Zaterdag 30 augustus, 11.30 uur. Een illuster gezelschap bestaande uit Lee, Keet, Leo, Spaan, Victor, benjamin Richard en ondergetekende, verstoort de serene rust op stak- en kap-ing vrij Zestienhoven. De reis naar Nice en vervolgens per trein naar Ventimiglia en tenslotte eindbestemming Imperia verliep met slechts enkele noemenswaardige incidentjes. Lee probeerde een scheermes mee te smokkelen in zijn handbagage, de douane was daar niet blij mee en dus begint Lee steeds meer op Fischer in zijn laatste jaren te lijken. Victor vergat de treinkaartjes te stempelen, kreeg de opdracht van de conducteur om dit bij het eerstvolgende station te doen en vestigde een Olympisch record door net voor het sluiten van de deuren weer in te stappen.
Om stipt 19.00 uur betrad de RSR-clan het uiterst luxueuze apartement. Dat de rondleiding van eigenaresse Antonella ruim twee uur duurde lag meer aan haar overenthousiaste babbelzucht (haar staccato Italiaans vond in tolk Victor een goed verstaander) dan aan de toch wel aanzienlijke grootte van de Gouden RSR-kooi. Met name het eigen terras plus tuin, door ons minstens ingeschat op zestig vierkante meter, viel in goede aarde bij de stadsmensen. Gelegen op een berg biedt het ook nog eens een prachtig uitzicht, en de dagelijkse klim die we daar voor over moeten hebben heeft al voor de nodige conditieverbeteringen gezorgd. Na het gebruikelijke gesteggel over de verdeling van de slaapplaatsen kon het genieten beginnen.
Hoewel, er moet natuurlijk ook weer zonodig geschaakt worden. De gevreesde eerste ronde begon zowaar zonder herindeling redelijk op tijd. Door een mafioos complot was heel RSR (Lee en Leo in B, de rest in A) zwaar naar boven ingedeeld. Ik mocht gelijk aan de bak tegen topfavoriet GM Movsesian (2560). Hij was zo dom om KI te spelen en uiteraard vloog ik gelijk naar de spreekwoordelijke strot met de vierpionnen aanval. Na een diep doordacht tijdelijk kwaloffer bereikte ik zowaar een gelijkstaand eindspel. Maar in plaats van koel te gaan staan ging ik voor de schoonheidsprijs, offerde een volle loper om door te kunnen lopen met mijn a-pionnetje. Vlak voor die de overkant bereikte werd ik echter genadeloos mat gezet met dame en paard. Ik heb het hem vijftig zetten moeilijk kunnen maken en hij moest een paar keer flink in de denktank, meer zat er niet in. Met daarna twee punten op rij (de derde ronde is op moment van schrijven nog bezig) mag ik niet klagen. Spaan kreeg ook een GM en hield deze met zwart simpel op remise. Spaans commentaar "ik had geen zin meer om nog op winst te spelen". Een dikke nul tegen een IM volgde binnen een uur, Spaan liep rechtstreeks de zee in. Het broekie van het stel, Richard, heeft alle wijze lessen van de ervaren buitenlands toernooispelers in zijn oortjes geknoopt en is uitstekend begonnen met twee halfjes tegen twee IM's! Bij de eerste baalde hij zelfs nog als een stekker, that's the spirit! Dat mag ook wel als PokkeFritz +6 geeft na een - door Richard gemiste - simpele 3-zetten combo met stukwinst. Ook Victor begon sterk, simpele eeuwig schaak-remise tegen een 2300+ speler, helaas wel gevolgd door een tijdnoodnul. Keet heeft duidelijk te weinig gespeeld deze zomer en zet zijn vorm van afgelopen seizoen moeiteloos voort. Twee kansloze nederlagen, maar vandaag gaat hij winnen(?). Leo was vandaag ook snel klaar en heeft 1 uit 3, ook de B-groep is behoorlijk sterk bezet. Zo merkt ook Lee, die in de eerste ronde nog knap remise hield tegen een bijna 2100. Het gevaar bestaat wel dat het kaarsje bij Lee weer eens langzaam uitgaat, gelukkig zijn er in de B maar 8 ronden te spelen.
Tot zover de tussenstanden, blijf de site checken voor meer Ikstondgewonnen nieuws, wij zweten hier aardig weg bij een graadje of 30, uiteraard geen airco in de speelzaal, maar we laten onze tegenstanders zeker ook zweten! Voor alle uitslagen enzovoorts, klik hierrr.

De zet van het jaar

Ivanchuk-Karjakin, rapid 2008

De mooiste zet van het jaar is al gespeeld denk ik. In deze theoretisch nog bekende stelling werd tot nu toe altijd 14.Lxf6 gespeeld. Chuckie speelde op zijn verjaardag wat wij gewone stervelingen nog niet eens overwegen:

14.Dxe6+!!!

Een dame offeren tegen slechts 2 pionnen met alle stukken nog op bord! In New In Chess krijgt deze zet slechts een "!?" omdat er bij perfect tegenspel van zwart niet meer dan remise in zou zitten, maar alleen al de psychologische waarde verdient een extra "!". In een rapidpartij sta je als zwartspeler natuurlijk helemaal met je mond vol tanden, en Karjakin ging dan ook meteen de mist in:

14...fxe6

14...Kf8 is natuurlijk mentaal opgeven.

15.Pxe6 De5?

15...De7 is het meest voor de hand liggend en waarschijnlijk ook de beste.

16.Pxg7+ Kf8 17.Pe6+ Kf7 18.The1!

Beter kun je de witte stukken nauwelijks neerzetten. Het is eigenlijk al uit!

18...Dxe1?

Zwart kon een stuk tegen 3 pionnen voorblijven met 18...Dxg5+ 19.Pxg5+ Kg6, maar ook dan moet wit winnen, zij het met meer moeite. Nu houdt Karjakin slechts een kwal over.

19.Pxc5+! Kg6 20.Txe1 Kxg5 21.Pxb7

Drie pionnen voor een kwal is teveel. Een kleine 30 zetten later verzilverde Ivanchuk deze briljante partij!

Het bruutste toernooi is begonnen

In Plovdiv (Bulgarije) is het Europees Kampioenschap van start gegaan. Een open toernooi, maar bedenk je wel twee keer voordat je je inschrijft. Van de 300 deelnemers bij de heren heeft bijna niemand onder de 2200, en de top-70 is zelfs 2600+! De reden van deze bizar sterke bezetting is zoals vaak banaal: geld. Honderdduizend euro prijzengeld zie je niet vaak bij een open toernooi. Maar liefst 15.000 voor de winnaar, maar ook de zwakke 2300-broeders zien kansen, want er zijn ratingprijzen tot maar liefst 1000 euro. Daar moet je dan wel 11 ronden lang een gevecht van leven op dood voor leveren. De Nederlanders die het proberen zijn o.a. Nijboer, Willemze (had een goede start met winst op GM Atalik!), L'Ami, Tiviakov, Sokolov en van Beek (mocht gelijk geplet worden door Minasian). Bij de dames zie ik Peng, Schuurman en de zusjes Bensdorp. Iedere dag vanaf 14.30 uur zijn er live partijen te volgen, maar ook zijn na afloop keurig alle partijen naspeelbaar. Ik zal af en toe voor U door het bos de mooiste bomen selecteren. Kijk bijvoorbeeld eens uit ronde 1 naar partij 33, en zie hoe top-GM Sutovsky volledig de vloer aanveegt met een 2400-speler. Zo moet dat dus!

Hilversum insite (4)

Hoewel het resultaat (5-9) meeviel, had ik in Hilversum op de laatste twee ronden na totaal geen controle over de partijen. Het spel vloog dan ook vaak alle kanten op. Als voorbeeld een vijftal diagrammen, nota bene uit dezelfde partij!

van der Plas - van de Groep

7e ronde HSG Open

19.e5! Lxa4?! (dxe5 20.Pb3 Da6 21.Pxc5) 20.Da1

20...Pfxd5!! 21.cxd5 c4

22.Kf2! dxe5 23.Pxc4 Pxc4 24.Lxc4 Dc5+ 25.Ke1

25...De3+? (25...Dxc4 26.Txa4 Dxd5 27.Dc1 Thd7! 28.Ta1 e4!! 29.Dxf4 Db3!! en zwart staat beter) 26.Le2 Txd5

27.c4!

en hier had ik pas het idee dat ik de boel onder controle had. Na 27...Dd2+ 28.Kf2 e4!? moest ik nog wel even rekenen, maar de toren kon gewoon worden geslagen: 29.cxd5 e3+ 30.Kg1 Dxe2 31.Dc1+! en zwart moest stukken ruilen om niet mat te gaan.

Het toernooi werd gewonnen door een 13-jarig(!!) Indiaas-Russisch jochie, wonende in Delft en lid van DSC. Hij speelde o.a. remise tegen vd Wiel, en plette Dgebuadze. Score 7 uit 9, goed voor een TPR 2561, dit was tevens een GM-resultaat! Er zijn geen kleintjes meer...

Klik hier voor de eindstand van de HSG Open A-groep.

Drankjes-eindstand (ontvangen-uitgedeeld): 4-4

Hilversum insite (3)

Direct na afloop van mijn partij kwam de wedstrijdleider naar me toe. Of mij iets was opgevallen aan mijn tegenstander. "Hij heeft de hele partij nauwelijks aan zijn bord gezeten" antwoordde ik. Zijn reactie was schokkend: "Dat zeiden zijn vorige tegenstanders ook al!" Tijdens de volgende ronde kwam de vermeende verdachte naar me toe. Hij wilde mij even spreken. Ik stond een stuk voor, dus waarom niet. Zeer geëmotioneerd vertelde hij dat de wedstrijdleider hem uit zijn partij had gehaald en verdenkingen had geuit betreffende het constant weglopen van zijn bord. Zijn verklaring was een medische aandoening waardoor hij zeer vaak naar het toilet moet, en nu eiste de WL een doktersverklaring(!). Ik zei hem dat hij dit beter voor het toernooi aan de WL had kunnen melden om dit soort verdachtmakingen voor te zijn. Sinds het Moenen-incident zijn WL's scherper op dit soort gedragingen en eerlijk gezegd had ik ook mijn twijfels. Hij ging, iedere ronde, na vrijwel iedere zet naar het toilet, dronk wel gewoon koffie, dacht aan het bord nauwelijks na en had een TPR die 500(!!) punten boven zijn ELO lag. Na zijn verklaring geloofde ik zijn kant van het verhaal toch wel, want anders verdient hij een Oscar voor beste acteur. Zwaar aangeslagen vertelde hij in de rest van het toernooi totaal geen zin meer te hebben. Een beetje vreemd was het natuurlijk wel dat de WL dit rondenlang aankeek en hem dan plotseling tijdens en niet na de partij met zijn gedrag confronteerde. Ik zei dat terugtrekken uit het toernooi het domste was dat hij kon doen, het zou immers de verdenkingen alleen maar nieuw leven inblazen. De volgende dag bleef zijn bord leeg. Hij had zich teruggetrokken uit het toernooi.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 1-2

Gek van de dag: de speler uit de B-groep die zich na iedere nederlaag luidkeels beklaagt bij de wedstrijdleider over van alles en nog wat. "Maar nog 4 ronden, dus ik kan er nog 4 winnen" aldus de rode lantaarn van het gehele toernooi. Het antwoord van de WL was droog: "dat zal niet meevallen Flip".

Hilversum insite (2)

Zoals beloofd neem ik als ervaren toernooispeler dit HSG Open eens even in al zijn facetten onder de loep:
(Per categorie maximaal 5 sterren)

Organisatie: * * * *
Een toernooi organiseren is niet moeilijk. De indeling maakt de computer voor je (wel tijdig op de site zetten, wat ook gebeurt), iedere ronde op tijd beginnen en als wedstrijdleiding zoveel mogelijk onzichtbaar zijn en eventuele conflicten geruisloos oplossen of beter nog, in de kiem smoren. Aan dit alles voldoet deze organisatie. Minpuntje is de valkuil waar wel meer Wedstrijdleiders in vallen: waar ze absolute stilte prediken, maken ze zelf vaak de meeste herrie. Te luid onderling fluisteren is nog tot daar aan toe, maar op constant piepende geluiden maken op de notebook staat toch normaal gesproken de sanctie verwijdering uit de speelzaal.

Speelzaal: * * * * *
Wat willen spelers? Normale borden en stukken, de meesten het liefst een digi-klok, genoeg ruimte voor armen en benen en vooral stilte. In Studio 2 op het Mediapark is dit allemaal aanwezig. Voordeel is natuurlijk dat de heren NK-ers in dezelfde zaal spelen. Zij zorgen automatisch met hun perfectionistische eisen voor goede omstandigheden, wij amateurs mogen ervan meeprofiteren.

Nevenruimten zoals bar, analyseruimte: * * * *
Trappetje af naar het aangegeven "schaakcafé", en daarmee is niets teveel gezegd. De organisatie heeft gekozen voor een vrij kleine ruimte, die zowel bar, analyseruimte als ook commentaarzaal is! Klein maar heel fijn, uitstekend voor de sfeer omdat iedereeen elkaar hier treft en de GM's en amateurs gebroederlijk naast elkaar analyseren. Ik vraag me alleen af of de commentatoren (o.a. Ligterink, Böhm) zich wel serieus genomen voelen, zelfs met microfoon zijn zij nauwelijks verstaanbaar omdat de meeste louter op zichzelf gerichte schakers er vrolijk doorheen kwekken.

Totaal oordeel HSG Open: * * * *
Wie de geschetste omstandigheden vanzelfsprekend vindt, moet maar eens een buitenlands toernooi in bv. Spanje gaan spelen. Nederland heeft niet voor niets bij buitenlandse spelers een zeer goede naam in de schaakwereld. Het ultiem gezellige schaakcafé waar analyses, gebral en commentaar dwars door elkaar heen klinken, ben ik nog nergens anders tegengekomen.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 1-2

Gek van de dag: de speler die, zich onbewust van zijn eigen manisch-obsessieve gedrag, werkelijk na iedere zet van zijn tegenstander het gezette stuk onder een "J'adoube" nog even rechtzet, soms zelfs als het denkproces al minutenlang bezig was!

Hilversum insite (1)

De kop is eraf, zowel letterlijk (eerste nederlaag) als figuurlijk (eerste overwinning, dan is het toernooi pas echt begonnen namelijk). Na een bye in ronde 1 (het Tweetallentoernooi in Roosendaal had om historische redenen voorrang) ging ik zondag grieperig naar Hilversum. Een mooie pletsmoes natuurlijk die ik achteraf niet nodig bleek te hebben. Er waren geen dopingcontroles dus onder de paracetamol begon ik een uitputtingsslag met zwart tegen een 1900-speler. Het standaardscenario overoptimistische aanval - pionverlies - niet te verhinderen afruil speelde zich weer eens af. Gelukkig deed ik in het eindspel een aantal sterke zetten achter elkaar, zodat ik alsnog het punt over de streep kon trekken. Niet analyseren en snel naar huis om bij te komen.

24...a5!
Fritz keurt deze af wegens de komende dameruil maar ik was en ben zeer tevreden over deze afwikkeling.
25.Dc5
Ook leuk voor mij is 25.Db2 b5 26.Td4 Lxa2! met als pointe 27.Dxa2 Dxc3+ en Dxe3.
25...Dxc5 26.Lxc5 Tec8 27.Ld6
Het leuke is dat het voor de hand liggende 27.Ld4 een kwal verliest: 27...b5! 28.Ta3 b4 en de toren is gevangen, want 29.Ta4 Ld7.
27...b5 28.Td4 Txc3+ 29.Kb2 Tac8
Zwart staat duidelijk beter wegens de c-lijn. Het ging dan ook snel bergafwaarts met de witten:

32.Tee2?
Dit verliest opeens heel snel, maar 32.Ted1 Tc2+ biedt ook weinig hoop.
32...Tc1!
Bijna mat! Wit verliest nu in een geheel geforceerde variant:
33.Te3 Tb1+ 34.Ka3 Tc4! 35.Tb2 Ta4+ 36.Kb3 Le6+ 37.Kc2 Txb2+ 38.Kxb2 Txa2+ 39.Kc3 Txg2 40.h3 b4+ 0-1

Derde ronde tegen IM Pruijssers, een groot talent in mijn ogen. Ik had me voor de verandering eens een paar uurtjes voorbereid (het griepje was even snel weer verdwenen, de dokter zou vaker een winnende schaakpartij voor moeten schrijven) en dat kwam nog op bord ook. Op zet 14 wist ik zeker dat ik deze stelling nog bekeken had, maar ik haalde allerlei varianten door elkaar. Uiteindelijk koos ik voor een mindere voortzetting waarvan ik al vermoedde dat die niet in mijn boekje stond. Een noodgedwongen pionoffer zonder compensatie was het gevolg. Aangeslagen door mijn slechte geheugen speelde ik de rest van de partij als een idioot, dat had ik tegen een 1800-speler ook nog wel verloren. Dat voorbereiden heeft dus ook zo zijn nadelen. Gelukkig blijft tegen een IM de imago- en rating-schade (dat is hetzelfde in de schaakwereld) beperkt.

In de volgende aflevering wat minder schaaktechnische en meer toernooi-info. Ik zal dan eens niet mijn spel maar de organisatie, speelzaal en aanverwante artikelen recenseren.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 0-1

Klik hier voor de uitslagen en standen van de A-groep

Nieuwe Pletsmoezen (6)

Zhao Zong-Yuan - Nakamura, Gibraltar 2008

Pletsmoezen, in alle soorten en maten komen ze voorbij in deze rubriek. Tot nu toe was er altijd één overeenkomst: de smoes werd altijd geuit door de verliezer. Bij uitzondering wil zelfs de winnaar zich af en toe bezondigen aan het "ik had het wel gezien, maar... [pletsmoes]" gedrag. De witspeler speelde hier 55.Lxf7, goed genoeg voor de winst natuurlijk en zwart gaf het dan ook op. Hij miste echter een unieke kans om mat te geven middels paardpromotie: 55.c7+ Kd7 56.Te7+ Kxd6 c8P mat! Zijn gemiste kans om in de Tim Krabbé archieven te worden opgenomen verklaarde Zhao als volgt: "Ik had het wel gezien maar was bang dat ik op het moment suprême per ongeluk een dame zou pakken in plaats van een paard!". De smoes is weer eens creatiever dan de gespeelde zet...

Verliezen is ook een kunst

Plas - T. van Dijk

4e ronde Prometheus Open

Soms moet je echt moeite doen om nog te verliezen. Door me weergaloos uit de problemen te trucen, had ik in 7 zetten een -+ weten om te buigen naar +-. Het simpelste is hier natuurlijk 39.Dh8+, gevolgd door 40.Pd5+, gevolgd door 41.Dxb2 en doos, aangezien ik nog zo'n 3 minuten had en mijn tegenstander slechts 50 seconden. Volledig verblind door de klok speelde ik echter 39.Df8+? Kc7 40.Dxc5 exf3 41.De5+ Kc8

en uiteraard zag ik hier dezelfde winst (Dh8 - Pd5 - Dxb2)weer niet. Omdat zwart hier nog maar zo'n 30 seconden had telde ik het punt al, een hele dure onderschatting. 42.e7??? Dxg2+ Totaal gemist deze simpele zet. 43.Kf4?? 43.Kh4 Kd7 44.Dd4+ is eeuwig schaak, maar ik kreeg de blinddoek niet meer af. 43...Dh2+ en dus binnen twee zetten van +- weer naar -+. 44.Ke4 Dxe5+ 45.Kxe5 Kd7 46.Kf6 f2 47.g6 f1D+ 48.Kg7 Kxe7 49.Pe4 Df8+ 50.Kh7 Dh8 mat en zwart hield zelfs nog 12 seconden over. Knap gedaan van hem maar nog knapper dat ik deze totaal gewonnen stelling met meer tijd op de klok nog weet te verliezen.

De ongeschreven regels geschreven (3)

Kasparov-Kramnik, 3e matchpartij, 12-10-2000

Kramnik heeft zojuist 47...Ta6 gespeeld. Wit kan de vrije c-pion onschadelijk maken met 48.Ld4, waarna zwart met 48...Ta4 de h-pion ophaalt. Als zwart tussendoor ruilt op c3 is het toreneindspel potremise. Kramnik vergezelde zijn zet dan ook met een remise-aanbod. In plaats van het gebruikelijke handen- of nee-schudden (of gewoon doorspelen), kreeg Kramnik een berisping van Gary: "Ik heb een pion meer, dus ik ben degene die remise moet aanbieden". Blijkbaar ziet Gary hier een ongeschreven regel die Kramnik niet kent. Het lijkt een variatie op de woorden waarmee ooit Hans van Hengel een remise-aanbod afsloeg: "De betere speler bepaalt wanneer het remise is". Kasparov bezondigde zich bij dit mini-incidentje overigens zelf aan overtreding van een geschreven regel, want praten tegen de tegenstander tijdens de partij mag natuurlijk helemaal niet, en op dit niveau (WK-match!!) bovendien zeer ongebruikelijk. Kramnik haalde zijn schouders op en drie zetten later bood Gary zelf remise aan. Daarbij overtrad hij nogmaals een - geschreven - regel, want hij "vergat" daarbij een zet te doen. Kramnik deed niet flauw en accepteerde gewoon. Na de partij waren Vladimir's secondanten verbaasd over de actie van Gary, terwijl Kramnik hem eigenlijk wel gelijk gaf. Tijd dus voor een ongeschreven regel geschreven! Om te voorkomen dat je bij een remise-aanbod, net als bij het "op winst of op vlag spelen" oneindige discussies krijgt over iets moeilijks als een stellingsoordeel, zou ik het simpel willen houden:

Ongeschreven regel 3: Een remise-aanbod is, ongeacht de partijstelling, altijd toegestaan. Echter, een speler mag maximaal op drie momenten in de partij remise aanbieden. Indien op een bepaald moment ook de tegenstander remise heeft aangeboden, mag de speler na weigering van dit aanbod opnieuw maximaal drie keer remise aanbieden. Na een derde weigering op rij mag in alle redelijkheid verwacht worden dat ook een volgend bod afgeslagen zal worden. Deze regel staat los van eventuele remise-claims, bijvoorbeeld in de tijdnoodfase of bij zetherhaling.

Ongeschreven regel 1

Ongeschreven regel 2

Afmaken voor beginners (5)

Het is alweer een tijdje geleden dus de hoogste tijd voor de oplossing van de vorige afmaker. Onze Loek maakte jeugdwereldkampioen Andriasian mooi af met 48.Lc6! Er dreigt gewoon Ta5-a8, dus zwart moet het kwaloffer wel aannemen:
48...Pxd5 49.cxd5
en zwart kan nu geen vin meer verroeren. Wit heeft alle tijd om bijvoorbeeld met zijn koning naar c7 te lopen. Het was dan ook snel gebeurd met zwart:
49...Kh7 50.d6
nu kan ook de loper niet meer spelen.
50...Kg6 51.h5+ Kg5 52.Kf3
en nu kan ook de koning niet meer zetten!
52...Tb8 53.Lb7!
en na 53...Td8 54.Lc8 zijn al zijn stukken opgesloten! Ieder stuk dat hij dan verzet is hij gelijk kwijt, dus gaf zwart maar op. Simpel en zeer doeltreffend afgemaakt door Loek.

Simagin-Bronstein, 1947

Na deze positionele demonstratie nu weer een tactische opgave. Wit kan eeuwig schaak geven, maar zit er misschien meer in? Succes!

Wijk aan Zee insite (8)

Wijk aan Zee 8e en 9e ronde, zaterdag 26 en zondag 27 januari

Het zit er weer op, qua score ben ik Wijnand net de baas gebleven (5 om 4,5 punt), maar niet qua aantal remises (ik 4, Wijnand maar liefst 7!). Enkele conclusies na mijn eerste deelname:

• Tegenvaller: het reizen en dan met name de overstaps, vooral iedere dag 25 minuten op de schakersbus wachten bleek geen pretje.
• Meevaller: de speelcondities, het leek voorgaande jaren altijd erg krap maar dat valt mee. Verder begon iedere ronde stipt op tijd (behalve de eerste toen Fischer net was overleden) en werd de website keurig op tijd bijgewerkt. De organisatie was zeer strak en niet alleen gericht op de GM-groepen, en zo hoort het ook.
• Ga nooit op zondag een kijkje nemen, de drukte is dan echt niet leuk meer. In de commentaartent zijn dan zelfs geen staanplaatsen meer en de amateurs hebben na een loopje moeite om hun eigen bord weer te bereiken.
• Bijna de complete (prof)schaakwereld laat zich zien bij dit toptoernooi, maar ook RSR was goed vertegenwoordigd. Behalve de reeds genoemden zag ik ook Henk Schouten en Sjoerd Hubregtse nog voorbijschuiven.

Quote van het weekend: "Ik heb geloof ik wel een beetje geluk gehad" - Als co-winnaar Magnus Carlsen zo met beide beentjes op de grond blijft, wordt het misschien nog wel wat met hem.

Drankjes-eindstand (ontvangen-uitgedeeld): 7-9

Klik hier voor de eindstanden van de tienkampen (Wijnand groep 6F, ik 2A).

Wijk aan Zee insite (7)

Wijk aan Zee, 7e ronde vrijdag 25 januari

Hij had mij verzocht een half uurtje eerder te komen. Henk de Kleijnen, bekend geworden met de Messemaker-verslagen waarin het eerste team altijd werd aangeduid met "vlaggenschip" en het tweede met "de reserves", schrijft tegenwoordig voor het Rotterdamse gedeelte van het AD. Ik schijn de hoogste geplaatste deelnemer te zijn uit het Rotterdamse, wat meer zegt over de RSB-deelname dan over mij. Voor de foto mocht ik de heilige grond betreden, Henk loodste mij langs nerveuze beveiligingsmensen en dito wedstrijdleiders. Het was of ik een rondleiding kreeg op Wembley of Wimbledon. Ik nam plaats op de plek van Loek, voor de foto-shoot. "Niet aan de stukken zitten!" werd mij te verstaan gegeven. Dat was ik ook niet van plan, ik weet hoe schakers zijn. De verleiding om dame en koning te verwisselen was natuurlijk wel groot, zouden ze dat doorhebben? In ieder geval bracht mijn bezoekje Loek geen geluk, hij werd die middag verpletterd door Aronian. Dinsdag volgt als het goed is publicatie in het AD, ik ben tevreden als de naam van de club goed wordt gespeld, dus inclusief het vaak vergeten "RSR".

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 5-6

Klik hier voor de uitslagen en standen van de tienkampen (Wijnand groep 6F, ik 2A).

Wijk aan Zee insite (6)

Wijk aan Zee, 6e ronde woensdag 23 januari

De meeste tienkampers doen al vele jaren mee, wat vaak reünie-achtige taferelen oplevert. Van RSR kan alleen Wijnand hierover meepraten, hij schat zijn aantal deelnames op ongeveer 30(!). Wel een echte RSR-traditie is de supportersdag, en woensdag was het weer zover. Net als Wijnand mocht ik nu ook eens ervaren hoe het is om in moeilijke stelling ook nog eens de druk van het legioen te voelen. Rob van der Lee, Wim Koster, Spaan, Dolf Meijer, Edwin Tol en Herman Keetbaas kwamen een dagje aanmoedigen. Op eerdere dagen zag ik al Peter Torczynski en Hans Veraart langsschuiven. Of dit supporteren averechts werkt is nooit nader onderzocht, in ieder geval heeft Wijnand nimmer een potje gewonnen op zo'n fandag, en leed ik mijn eerste nederlaag. 's Avonds was het wel weer ouderwets gezellig tijdens het diner in (altijd) de Sonnevanck. Ook altijd weer leuk om een aangeslagen Timman te zien binnenkomen, die van Sokolov nog even de wind van voren kreeg wegens zijn witnederlaag tegen Ljubo. Moet je ook maar niet het Topalov-nieuwtje spelen na 1 avondje kijken, terwijl Topalov en Chepa er drie jaar aan gewerkt hebben!

Quote van de dag: "Dat zal ik even aan mijn secondant moeten vragen" - is Topalovs antwoord op de vraag wat zijn verwachtingen zijn voor de rest van het toernooi, blijkbaar ligt de taak van Chepa niet alleen in het voorbereiden van openingen.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 4-5

Klik hier voor de uitslagen en standen van de tienkampen (Wijnand groep 6F, ik 2A).

Wijk aan Zee insite (5)

Wijk aan Zee, 5e ronde dinsdag 22 januari

Wie denkt dat je als tienkamper de verrichtingen van de grootmeesters op de voet kunt volgen, heeft het mis. Weliswaar zitten ze op slechts 10 meter afstand hun kunsten te vertonen, door de dagelijkse dikke rijen publiek is daar niets van te zien. Wie beweert dat schaken geen kijksport is? De grote plasmaschermen die live de stellingen laten zien kun je wel volgen, maar in het heetst van de eigen strijd komt het daar ook niet van. Na een professionele blitsremise tegen de koploper vandaag kon ik eigenlijk pas voor het eerst wat meekrijgen van de elite. Ik liep de commentaartent in en viel met mijn neus in de boter. Commentator Ivan Sokolov analyseerde zich suf op de briljante partij tussen de hartsvrienden Topalov en Kramnik. (En passant: hebben de heren elkaar de hand geschud denkt U? Antwoord aan het eind!) Sokolov nam het op tegen het publiek dat bestond uit enkele honderden betweters die te pas maar vooral te onpas suggesties richting podium braakten. In aanstekelijk steenkolen-Nederlands pareerde Sokolov alles glansrijk, dan weer tactisch, dan weer met de woorden "nee dan eindspel is verloren", en altijd gelardeerd met een variant waar wederom geen speld tussen te krijgen was. Indrukwekkend! De woensdag te verwachten troep RSR-hooligans heeft geluk want ook dan schijnt Ivan de leermeester te zijn.
Antwoord handenschudden: Nee hoor ook hier werden geen handen geschud, en zoals ik al eerder schreef, dit zou ik ook niet doen als je tegenstander betrokken is in iets wat toilet-gate genoemd wordt!

Oplossing killer-move (zie gisteren): 19...e5!! was de killer. Als dit gaat zit je als Frans-speler gebeiteld natuurlijk. Wits laatste vechtkans was nu 20.h3, hij stortte zich echter in het zwaard: 20.dxe5? Pxe5! 21.fxe5 Db6+! en het paard op g4 molenwiekt zich nu door de witte stelling heen: 22.Kh1 Txf1+ 23.Dxf1 Pf2+ 24.Kg1 Pxd3+ 25.Kh1 Pf2+ 26.Kg1 Pe4+ 27.Kh1 Pxd2 0-1, zwart staat een vol stuk voor.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 3-4

Klik hier voor de uitslagen en standen van de tienkampen (Wijnand groep 6F, ik 2A).

Wijk aan Zee insite (4)

Wijk aan Zee, 4e ronde maandag 21 januari

Eindelijk een rel! Niet bij ons amateurs, waar het er uiterst sportief aan toe gaat, nee de heren grootmeesters konden zich weer eens niet gedragen. En wederom was het kamp-Topalov erbij betrokken. Zijn secondant Cheparinov speelt in de B-groep en weigerde Short voor aanvang van hun partij de hand te schudden. Short had blijkbaar iets lelijks gezegd ten tijde van toilet-gate. Nigel reageerde met een Jaco-iaanse tegenactie: hij liep naar de wedstrijdleider en claimde de partij! Er schijnt een nieuwe Fide-regel te zijn die inderdaad het verplicht handenschudden op straffe van verlies onderschrijft, dus werd een verbijsterde Chepa medegedeeld dat hij verloren had. Dit leverde natuurlijk een officieel protest op. De beroepscommissie met o.a. Anand vond het allemaal wat te ver gaan, een waarschuwing was op zijn plaats geweest en dus werd de beslissing herroepen. Chepa moest schriftelijk excuses aanbieden en dan zou de partij ingehaald worden op dinsdag, wanneer alle andere GM's een rustdag hadden. Iedereen vroeg zich af: komt Short wel of komt ie niet? Toen ik om 13.30 uur de speelzaal binnenkwam waren er rond het bord alleen een hoop nerveuze fotografen te bekennen. Maar ja hoor, tien minuten laten volgde een hoop geklik en geflits, en op het plasmascherm verschenen de openingszetten. Getuigen meldden mij dat er netjes (verplicht) handjes zijn geschud. Zo zie je maar, onvolwassen gedrag komt op alle niveaus voor! Ook deze keer won Short trouwens, ik denk niet dat ze na afloop gezellig hebben geanalyseerd in de kroeg.

Jacob Woge Nielsen-Plas

Welke killer-move deed zwart hier?

Quote van de dag: "Ik speel absoluut niet!" - Shorts kortetermijn-geheugen bleek een dag later net zo lang als zijn naam.

Drankjes-tussenstand (ontvangen-uitgedeeld): 2-3

Klik hier voor de uitslagen en standen van de tienkampen (Wijnand groep 6F, ik 2A).